โรงเรียนชุมชนชาวนา ของสมาคมไทบ้าน ต.หนองแสงอ.วาปีปทุม จ.มหาสารคาม มีการสร้างกิจกรรมสร้างสรรค์ที่ส่งเสริมการเรียนรู้ตามอัธยาศัยมาอย่างต่อเนื่อง 7 ปีซึ่งมีรูปแบบการดำเนินงานที่หลากหลายด้วยการที่มีพื้นที่สร้างสรรค์มายาวนานจึงได้ถูกให้ดึงมาเข้าร่วมเป็นพื้นที่นี้ดีจังของ จ.มหาสารคามและขยายไปในพื้นที่ใกล้เคียงพร้อมกับทำงานร่วมกับภาคีในชุมชน และพัฒนาพื้นที่สร้างสรรค์ระดับอำเภอ
โรงเรียนชุมชนชาวนาได้ทำทั้งเรื่องการศึกษาทางเลือกเรื่องเด็ก เกษตร สิ่งแวดล้อม แต่เมื่อได้แนวคิดพื้นที่นี้ดีจังจึงมีความคิดว่าต้องมีเรื่องหลักคือ เรื่องวัฒนธรรมซึ่งจะมีการนำเอาโปงลางเป็นตัวนำ หรือตัวเด่นของโครงการนี้ส่วนเรื่องของชาวนา จะสื่อสารอุดมการณ์ชาวนาสู่รูปธรรม โดยใช้โครงการ“พื้นที่สร้างสรรค์ แบ่งฝัน ปันยิ้ม” เป็นตัวดำเนินการ ซึ่งมี ครูแล่มหรือ นางสาวธีรดา นามให ผู้ที่ทำงานด้านอาสาสมัครมานานหลายปีเป็นผู้รับผิดชอบโครงการ
โครงการพื้นที่สร้างสรรค์ แบ่งฝัน ปันยิ้ม มีพื้นที่ดีคือ โรงเรียนชุมชนชาวนา โรงเรียนขนาดเล็ก ศูนย์เรียนรู้มัดย้อม ป่าชุมชนลำน้ำเสียว มีสื่อดีอย่างเช่น ต่างประเทศ หนังสือนิทาน ปราชญ์ชาวบ้านนิทานพื้นบ้าน หลักสูตรท้องถิ่น โปงลาง ละครหน้าขาว ครูแล่มภูมิปัญญาท้องถิ่น ภูมิดี คือการมีเด็กกลุ่มเป้าหมาย ที่มีความรู้กล้าแสดงออก อดทน ทำงานเป็นทีม มีความเป็นผู้นำโรงเรียนชุมชนชาวนา กับกิจกรรมเรียนรู้ความเชื่อวิถีชาวนามาจากการที่ปัจจุบันวิถีชาวนาแบบเก่าเริ่มเหลือน้อยลงความเชื่อวิถีชาวนาที่เชื่อในเรื่องภูตผีปีศาจทั้งยังมีความรู้เรื่องของดอนปู่ตา เบิกบุญเบิกบ้าน แฮกไฮ่แฮกนา
เรื่องเหล่านี้เป็นเรื่องของความเชื่อ ความศรัทธาต่อสิ่งลี้ลับและภูตผีต่างๆ การชำระล้างสิ่งที่สกปรก รุงรังให้สะอาดปราศจากมลทินความมัวหมองหรือความชั่วร้ายให้ออกไป และความเคารพต่อสิ่งเหนือธรรมชาติเคารพต่อบรรพบุรุษซึ่งสิ่งเหล่านนี้จะมีคุณค่าต่อชาวนาที่เด็กและคนรุ่นใหม่ควรจะได้เรียนรู้
อีกพื้นที่ของอีสาน ที่มีทั้งเรื่องราว และพื้นที่ดีๆ ที่ควรให้ทุกคนควรเห็นคุณค่า และแบ่งปัน ได้เรียนรู้ ให้มันคงอยู่ต่อไป
ข้อมูลจาก ดีจัง…อีสานตุ้มโฮม
